در این آئین نامه تعاریف زیر پذیرفته شده است
1- دانشگاه:
به همه دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالی اعم از آموزشی و پژوهشی ، روزانه و شبانه، دولیتی و غیر دولتی ، دانشگاه گفته می شود.
2- دانشکده:
دانشکده واحدی ا زیک دانشگاه است که در رده خاصی از علوم فعالیت دارد. مانند: دانشکده عمومی دانشکده برق، دانشکده الهیات و نظایر آن.
3- گروه آموزشی:
گروه آموزشی واحدی ا زیک دانشکده و یا یک دانشگاه است که در یک رشته خاص یا چند رشته متجانس فعالیت دارد. مانند گروه ریاضی، گروه معارف اسلامی و نظایر آن .
4- گروه برنامه ریزی:
منظور از گزوه برنامه ریزی یکی از گروههای نه گانه شورای عالی برنامه ریزی است که در زارت فرهنگ و آموزش عالی استقرار دارند.
5- گروه آزمایشی:
منظور از گروه آزمایشی یکی از گروههای آزمایشی سازمان سنجش آموزش کشور در امتحانات سراسری دانشگاهها است که دراوطلبان را بر حسب رشته هاس انتخابی به گروههای خاص تقسیم می کند.
6- دوره:
دوره به مدت زمان یا مجموعه فعالیتهاییگفته می شو دکه دانشجو وارد دانشگاه شده در یک رشته خاص تحصیل کرده و در آن دشته فارغ التحصیل می شود. ماننددوره کاردانی، دوره کارشناسی و ...
7- اداره آموزش:
منظور از اداره آموزش یک واحد اداری در یک دانشکده یا دانشگاه است که همه امور آموزشی مربوط به دانشجویان از قبیل نام نویسی، انتخاب واحد و انجام امتحانات، جمع آموری نمرات و اعلام نتایج را بر عهده دارد.
8- استاد:
هر فردی که مسئولیت تدریس و اداره کلاس را در یک درس چه بصورت نظری یا عملی و یا کارگاهی و کارآموزی بر عهده دارد استاد نامیده می شود.
9- رشته:
رشته یکی از شعب فرعی از گروههای علمی (علوم پزشکی، علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی، کشاورزی، هنر، تربیت معلم و علمی – کاربردی) است که از لحاظ موضوع کاملاً مشخص و از دیگر موضوعات متمایز بوده و حداقل به یک کارایی مشخص می انجامد. دروس مشترک در دو رشته متفاوت ، نباید از 30 درصد کل واحدها در هر دو رشته تجاوز کند.
10- گرایش:
هر یک از شعب یک رشته که ناظر بر یک تخصص باشد، گرایش نامیده می شود. اختلاف دروس در دو گرایش ا زیک رشته نباید از 7 درصد کل واحدهای رشته کمتر و از 30% کل واحدها بیشتر باشد.
فصل اول
شرایط ورود و نام نویسی
شرایط ورود
ماده 1:
شرایط ورود در دوره های کاردانی، کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته)، کارشناسی ارشد پیوسته و دوره های دکتری عمومی پزشکی و داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی، اعم از دوره های روزانه و شبانه به شرح زیر است:
1-1- مجاز بودن به تحصیل از نظر قوانین و مقررات جاری کشور و داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی ، بر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
1-2- داشتن گواهینامه پایان دوره متوسط هاز داخل یا خارج کشور، مورد تأیید وزارت آموزش و پرورش (با توجه به نظام جدید آموزش متوسطه) یا برابر آن برای آموزشهای حوزوی (مطابق مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی) و یا داشتن گواهینامه دوره کاردانی برای ورود به دوره کارشناسی ناپیوسته که حسب مورد به تأیید وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده باشد.
1-3- پذیرفته شدن در آزمون ورودی
1-4- سپردن تعهد خدمت بر اساس ضوابط و قانون آموزش رایگان یا پرداخت شهریه مطابق تعرفه و مقرراتی ک هاز طریق مراجع ذی ربط صادر می شود.
نام نویسی:
ماده 2:
پذیرفته شدگان آزمون ورودی، موظف اند در مهلت هایی که توسط دانشگاه اعلام می وشد، برای نام نویسی و انتخاب واحد مراجعه نمایند. عدم مراجعه برای نام نویسی در نخستین نیمسال تحصیلی پس از اعلام نتایج آزمون انصراف از تحصیل تلقی خواهد شد.
ماده 3:
دانشجو موظف است در هر نیمسال ، در زمانی که دانشگاه اعلام می کند برای ادامه تحصیل و انتخاب واحد به اداره آموزش مراجعه کند . عدم مراجعه دانشجو برای نام نویسی بدون اطلاع و عذر موجه در یک نیمسال بمنزله انصراف از تحصیل است در صورت تأخیر و یا عذر موجه ، حق انتخاب واحد و ادامه تحصیل را در آن نیمسال ندارد. ولی آن نیمسال جزو مدت مجاز تحصیل وی محسوب می شود.
تبصره: دانشجو موظف است عذر موجه خود را در خوددارری از نام نویسی، با دلایل مستند، بطور مکتوب در اولین ماه بعداز آغاز هر نیمسال تحصیلی، به اداره آموزش دانشگاه اطلاع دهد.
منع تحصیل همزمان
ماده 4:
دانشجو در یک زمان حق نام نویسی و ادامه تحصیل در بیش ا زیک رشته و در هر رشته بیش ا زیک گرایش در یک یا چند دانشگاه را نخواهد داشت. در صورت تخلف از ادامه تحصیل در یکی از رشته های انتخابی به تشخیص کمیسیوت بررسی موارد خاص وزارت محروم و سوابق تحصیلی وی باطل اعلام می وشد و دانشجو در این حال موظف است کلیه هزینه های مربوط به رشته حذف شده را مطابق تعرفه های تعیین شده به دانشگاه ذی ربط بپردازد.
تبصره:
دانشجویان ممتاز (با استعدادهای درخشان)، ازشمول این ماده مستثنی هستند.
تعریف دانشجوی ممتاز، و ضوابط اجرایی این تبصره ، توسط شواری هدایت استعدادهای درخشان در آموزش عالی تعیین وابلاغ می شود.
فصل دوم
نظام آموزشی
تعریف واحد
ماده 5:
آموزش در تمام دانشگاههای کشور مبتنی بر نظام واحدی است.
در نظام واحدی ، ارزش هر درس با تعداد واحدهای آن درس سنجیده می شود و قبولی یا عدم قبولی دانشجو در یک درس، به همان درس محدود است.
هر واحد درس، مقدار یا میزان درسی است که مفاد آن به صورت نظری 17 ساعت ، عملی (یا آزمایشگاهی) 34 ساعت، کارگاهی (یا عملیات میدانی) 51 ساعت، کارآموزی و کارورزی (یا کار در عرصه) 68 ساعت، در طول یک نیمسال تحصیلی (یا دوره تابستانی) و طبق برنامه مصوب شورای عالی برنامه ریزی تدریس می شود. در مورد رشته هایی که دارای پروژه هستند مدت اجرای پروژه متناسب با واحد آن، توسط استاد مربوط تعیین می شود.
سال تحصیلی
ماده 6:
هر سال تحصیلی مرکب از دو نیمسال تحصیلی و عنداللزوم یک دوره تابستانی است و هر نیمسال تحصیلی شامل 17 هفته و هر دوره تابستانی شامل 6 هفته آموزش است.
تبصره:
مدت امتحانات پایانی نیمسال یا پاین دوره تابستانی جزو مدت آموزش محسوب نمی شود.
حدود اختیارات دانشگاه
ماده 7:
تمام دانشگاهها موظفند برنامه های درسی مصوب شوورای عالی برنامه ریزی را اجرا نمایند.
ترتیب دروس به رعایت پیشنیازها، روش تدریس، و جا به جا کردن ریز مواد و طرح مطالب جدید در یک درس و انتخاب منابع بر عهده دانشگاههاست.
دروس انتخابی
ماده 8:
دانشگاهها می توانند در هر رشته به تشخیص گروه مربوط تعدادی از دروس مرتبط با رشته را تعیین و به عنوان دروس اننتخابی به دانشجویان ارائه دهند. مشروط بر آنکه تعداد واحد ها از سقف مجاز در هر رشته تجاوز نکند.
ساعات حل تمرین
ماده 9:
دانشگاهها می توانند در صورت لزوم به تشخیص گروه آموزشی، در هر رشته از دوره های کارشناسی، تا 20 ساعت، در دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته تا 10 ساعت به عنوان حل تمرین به ساعات تدریس رشته، در طول دوره بیفزایند.
فصل سوم
واحدهای درسی و طول مدت تحصیل
تعداد واحدها
ماده 10:
تعداد واحدهای درسی لازم برای گذراندن هر یک از دوره های تحصیلی به شرح زیر است:
1- دوره های کاردانی : بین 68 تا 72 واحد
2- دوره های کارشناسی پیوسته غیر از رشته های فنی و مهندسی ، 130 تا 135 واحد
3- دوره های کارشناسی پیوسته فنی و مهندسی 130 تا 140 واحد
4- دوره های کارشناسی ناپیوسته 67 تا 70 واحد
5- دوره های کارشناسی ارشد پیوسته 172 تا 182 واحد
تعداد واحد انتخابی در نیمسال تحصصیلی
ماده 11:
هر دانشجو می تواند در هر نیمسال حداقل 12 و حداکثر 20 واحد درسی را انتخاب کند.
تبصره 1: در آخرین نیمسال تحصیلی ، دانشجو از رعایت شرط انتخاب حداقل 12 واحد معاف است.
تبصره 2:
در صورتیکه دانشجو برای فراغت از تحصیل تنها یک درس باقیمانده داشته باشد، با نظر دانشگاه و تأیید استاد مربوط، می تواند امتحان آن درس را در طول نیمسال از طریق معرفی به استاد بگذراند.
تبصره 3: اگر دانشجویی در یک نیمسال میانگین کل نمراتش حداقل 17 باشد می تواند با نظر دانشگاه در نیمسال بعد از حداکثر تا 24 واحد درسی را انتخاب کند.
تبصره 4: در مواردی که دانشجو برای فراغت از تحصیل حداکثر 24 واحد باقی داشته باشد، حتی اگر مشروط باشد، با نظر دانشگاه ، می تواند تمامی واحدهای باقی مانده را در یک نیمسال انتخاب کند.
تبصره 5: تعداد واحدهای انتخابی در دوره تابستانی حداکثر 6 واحد درسی است.
دروس پیشنیاز
ماده 12:
آن دسته از پذیرفته شدگان آزمون سراسری ورودی دانشگاهها در دوره های کاردانی ، کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته در همه رشته های تحصیلی که نمره خامم امتحان آنها، در آزمون ورودی در یک یا چند درس به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه پذیرنده از حد نصاب معینی کمتر باشد، موظف اند حسب موردنیاز رشته دروسی را که آن دانشگاه تعیین می کند به عنوان دروش جبرانی یا (پیشنیاز دانشگاهی) علاوه بر دروس مندرج در برنامه مصوب بگذرانند.
تبصره 1:
تعیین نوع درس، تعداد واحد، ریز مواد، نحوه ارائه و زمان تدریس دروس پیشنیاز دانشگاهی بر عهده شورای آموزشی دانشگاه پذیرنده است.
تبصره 2:
سازمان سنجش و آموزش کشور موظف است پس از اعلام نتایج آزمون ، کارنامه پذیرفته شدگان مشتمل بر نمره خام آنها را در هر یک از مواد امتحانی در اختیار دانشگاههای ذیربط قرار دهد.
تبصره 3:
ارائه دروس پیشنیاز دانشگاهی و چگونگی اجرای آنها در دانشگاهها از هر حیث ، مانند دروس دانشگاهی و تابع مقررات آموزش عالی است.
نمره این دروس در کارنامه دانشجو ثبت و در میانگین نمرات پایان نیمسال و همچنین در میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه می شود و در مشروطی ، قبولی یا ردی دانشجو تأثیر دارد.
تبصره 4:
به حداکثر طول دوره تحصیل دانشجویانی که حداقل 8 واحد از دروس پیشنیاز دانشگاهی را گذرانده باشند یک نیمسال تحصیلی افزوده می شود.
طول دوره
ماده 13:
حداکثر مدت مجاز تحصیل در دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته 3 سال و در دوره های کارشناسی پیوسته 6 سال است. در صورتی که دانشجو نتواند واحدهای دوره را در حداکثر مدت مجاز تحصیل با موفقیت بگذراند از دانشگاه مربوط اخراج می شود.
فصل چهارم
حضو و غیاب
حضور در جلسات درس
ماده 14: حضور دانشجو در تمام جلسات مربوط به هر درس الزامی است و ساعات غیبت دانشجو در هر درس نباید از 17/4 مجموع ساعات آن درس تجاوز کند، در غیر اینصورت نمره دانشجو در آن درس صفر محسوب می شود.
تبصره 1:
در صورتیکه غیبت دانشجو در هر درس بیش از 17/4 باشد ولی غیبت او موجه تشخیص داده شود، آن درس حذف می شود. در این حال رعایت حد نصاب 12 واحد در طول نیمسال برای وی الزامی نیست. ولی نیمسال مذکور به عنوان یک نیمسال کامل جزو سنوات تحصیلی دانشجو محسوب می شود.
تبصره 2:
غیبت در جلسات دو هفته اول هر درس، به دلیل حذف و اضافه یا به هر دلیل دیگر مجاز نیست و در صورت پیشامد جزو 17/4 غیبت مجاز دانشجو محسوب می شود.
غیبت در امتحان
ماده 15:
غیبت غیر موجه در امتحان هر درس به منزله گرفتن نمره صفر در امتحان آن درس است و غیبت موجه در امتحان هر درس موجب حذف آن درس می گردد.
ماده 16:
تشخیص موجه بودن غیبت در جلسات درس و در امتحان بر عهده شورای آموزشششی دانشگاه یا کمیته منتخب آن شورا است.
فصل پنجم
حذف و اضافه
حذف و اضافه
ماده 17:
دانشجو می تواند در هر نیمسال تحصیلی فقط در مهلتی کمتر از دو هفته پی از شروع نیمسال تحصیلی حداکثر دو درس انتخابی خود را حذف یا دو درس انتخابی خود راب ا دو درس دیگر جابجا نماید، مشروط بر آنکه تعداد واحدهای انتخابی ویا ز حد مقرر تجاوز نکند.
حذف اضطراری
ماده 18:
در صورت اضطرار دانشجو می تواند تا 5 هفته به پایان نیمسال تحصیلی مانده فقط یکی از درسهای نظری خود راب ا تأیید گروه آموزشی مربوط حذف کند، مشروط بر آنکه اولاُ غیبت دانشجو در آن درس بیش از 17/4 مجموع ساعات آن درس نباشد و ثانیاُ تعداد واحدهای باقیمانده ویا ز 12 واحد کمتر نشود.
ماده 19:
حذف کلیه درسهای اخذ شده در یکن یمال تنها در صورتی مجاز است که بنا به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه دانشجو قادر به ادامه تحصیل در آن نیمسال نباشد.
در این صورت نیمسال مزبور جزو حداکثر مجاز تحصیل دانشجو محسوب خواهد شد.
فصل ششم
ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشجو
معیارهای ارزیابی
ماده 20:
ارزیابی پیشرفت دانشجو در هر درس بر اساس میزان حضور و فعالیت در کلاس ، انجام تکالیف درسی و نتایج امتحانات بین نیمسال و پایان نیمسال صورت می گیرد و استاد هر درس مرجع ارزیابی دانشجو در آن درس است.
تبصره:
برگزاری امتحان پایان نیمسال برای هر درس الزامی است.
ماده 21:
معیار ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشجو نمره درس است و نمرات در هر درس به صورت عددی بین صفر تا بیست تعیین می شود.
ماده 22:
حداقل نمره قبولی در هر درس 10 است. دانشجویی که در هر یک از دروس الزامی مردود می شود در اولین فرصت ملزم به تکرار آن است. با این حال نمرات کلیه دروس اعم از قبولی ورودی در کارنامه دانشجو ثبت و در محاسبه میانگین منظور می شود.
تبصره:
اگر دانشجویی در یک درس اختیاری مردود شد به جای آن درس می تواند از جداول دروس انتخابی در برنامه مصوب درس دیگری را انتخاب کند.
درس ناتمام
ماده 23:
در موارد استثنایی نمره تمرین دبیری کارآموزی و کارورزی، عملیات صحرایی ، کار در عرصه و دروسی که در برنامه آموزشی مصوب، توام با پروژه ارائه می شود در صورتی که به تشخیص استاد و تأیید گروه آموزشی مربوط، تکمیل آنها در طول یک نیمسال تحصیلی میسر نباشد ناتمام تلقی می گردد. نمره ناتمام باید حداکثر تا پایان نیمسال بعد به نمره قطعی تبدیل گردد.
اعلام نمرات
ماده 24:
استاد موظف است گزارش نمره نهایی هر درس را حداکثر ظرف 10 روز پس از برگزاری امتحان آن درس به اداره آموزش دانشکده یا واحد مربوط تسلیم نماید.
ماده 25:
اداره آموزش هر دانشکده یا واحد ذیربط در هر دانشگاه موظف استن مرات دانشجویان را حداکثر تا دو هفته پس از برگزاری آخرین امتحان هر نیمسال و بعد از دسیدذگی به اعتراضات دانشجویان وو رفع اشتباهات احتمالی ، به آموزش کل دانشگاه تسلیم نماید.
تبصره:
نمره پس از اعلام به آموزش کل دانشگاه غیر قابل تغییر است.
میانگین نمرات
ماده 26:
در پایان هر نیمسال تحصیلی میانگین نمرات دانشجو در آن نیمسال و میانگین کل نمرات او تا پایان آن نیمسال و در پایان دوره تحصیلی میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه و در کارنامه وی ثبت می شود.
تبصره 1: برای محاسبه میانگین نمرات تعداد واحدهای هر درس در نمره آن درس ضرب می شود و مجموع حاصل ضربها در تمام دروسی که دانشجو برای آنها نمره گرفته است (اعم از ردی یا قبولی) بر تعداد کل واحدهای اخذ شده تقسیم می شود.
تبصره 2: دوره تابستانی به عنوان نیمسال تحصیلی محسوب نمی شود . نمرات دروسی که دانشجو در دوره تابستانی می گذراند تنها در محاسبه میانگین کل دانشجو محسوب می شود. به همین نحو نمرات دانشجو در نیمسالی که الزاماُ کمتر از 12 واحد انتخاب می کند و کسر بودن واحدها خارج از اراده ا واست نیز مانند دروس تابستانی در میانگین کل او محاسبه می شود، ولی آن نیمسال جزو حداکثر مدت مجاز تحصیل دانشجو محسوب خواهد شد.
مشروطی
ماده 27:
میانگین نمرات دانشجو در هیچ نیمسال تحصیلی نباید کمتر از 12 باشد در غیر اینصورت نام نویسی دانشجو در نیمسال بعد به صورت مشروط خواهد بود.تبصره:
هر دانشگاه موظف است موضوع مشروط بودن دانشجو را هر بار به وی کتباُ اطلاع دهد و یک نسخه از آن را در پرونده دانشجو ضبط نماید. با این وصف قصور در اخطار به وی از طرف دانشگاه و یا اظهار بی اطلاعی دانشجو از این امر مانعی در اجرای مقررات نخواهد بود.
ماده 28:
دانشجویی که به صورت مشروط نام نویسی می کند جز در آخرین نیمسال تحصیلی حق انتخاب بیش از 14 واحد درسی در آن نیمسال را ندارد.
اخراج دانشجوی مشروط
ماده 29:
در صورتی که میانگین نمرات دانشجو در دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته در سه نیمسال متوالی یا 4 نیمسال متناوب و در دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته در دو نیمسال تحصیلی اعم از متوالی یا متناوب ، کمتر ا ز12 باشد در هر مرحله ای که باشد از ادامه تحصیل محروم می شود.
ماده 30:
دانشجویی که به لحاظ مشروط شدن بیش از حد از ادامه تحصیل در دوره کارشناسی محروم می شود در صورتی که واحدهای مقطع پایین تر رشته مربوط را تا سقف مجاز با موفقیت گذرانده باشد و میانگین کل او در این واحدها کمتر از 12 نباشد می توان دبا رعایت سایر ضوابط مربوط مدرک مرسوم مقطع پایین تر را در آن رشته دریافت کند.
تبصره:
در صورتی که رشته تحصیلی دانشجو در مقطع پایین تر وجود نداشته باشد و آن رشته فاقد برنامه مصوب باشد، دانشجو می توان دبا نظر گروه آموزشی مربوط به یکی از رشته های موجود نزدیک به رشته تحصیلی خود در مقطع پایین تر در آن دانشگاه یا دانشگاه دیگر تغییر رشته دهد و پس از تطبیق واحدها با رشته جدید و گذراندن واحدهای کمبود در آن مقطع فارغ التحصیل شود. بدیهی است که تطبیق واحدها و تعیین دروس کمبود بر عهده گروه آموزشی دانشگاه پذیرنده است.
ماده 31:
دانشجویی که به دلیل مشروط شدن بیش از حد از ادامه تحصیل محروم می شود در صورت انجام یا لغو تعهداتی که در دوره تحصیل سپرده است می تواند برای تحصیل مجدد در آزمون سراسری شرکت کند و در صورت قبولی در رشته مورد علاقه خود ادامه تحصیل دهد.
دانشگاه پذیرنده می تواند واحدهایی را که دانشجو در رشته قبلی گذرانده استب ا برنامه رشته جدید تطبیق داده و طبق ضوابط این آیین نامه بعضی یا تمام آنها را بپذیرد.
شمول آیین نامه به دوره کارشناسی ارشد پیوسته
ماده 32:
دانشجوی دوره کارشناسی ارشد پیوسته در طول تحصیل تا سقف واحدهای قبل قبول دوره کارشناسی (135 تا 140) تابع مقررات این آیین نامه است و در دروس تخصصی پروژه و پایان نامه که در برنامه مصوب باع لامت ستاره مشخص شده اند تابع
آیین نامه کارشناسی ارشد ناپیوسته خواهد بود.
فصل هفتم
مرخصی تحصیلی و انصراف از تحصیل
مرخصی تحصیلی
ماده 33:
دانشجو می تواند در هر یک از دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته برای 2 نیمسال متوالی یا متناوب از مرخصی تحصیلی استفاده کند.
تبصره:
مدت مرخصی تحصیلی جزو حداکثر مدت مجاز تحصیل دانشجو در هر دوره محسوب می شود.
ماده 34:
تقاضای مرخصی تحصیلی باید به صورت کتبی حداقل دو هفته قبل از شروع نام نویسی هر نیمسال توسط دانشجو به اداره آموزش دانشکده یا دانشگاه تسلیم گردد.
تبصره:
اداره آموزش موظف است پس از کسب نظر از گروه آموزشی ذیربط قبل از اتمام مهلت نام نویسی موافقت یا عدم موافق تبا درخواست دانشجو را کتباُ به وی ابلاغ نماید.
انصراف از تحصیل
ماده 35:
ترک تحصیل بدون کسب اجازه از دانشگاه محل تحصیل انصراف از تحصیل محسوب می شود و دانشجوی منصرف از تحصیل حق ادامه تحصیل را ندارد.
تبصره:
در موارد استثنایی که دانشجو ترک تحصیل خود را موجه می داند باید دلایل آن را حداقل ی کماه قبل از پایان همان نیمسال بهدانشگاه ارائه دهد. در صورت تایید موجه بودن ترک تحصیل توسط دانشگاه آن نیمسال جزو مرخصی تحصیلی دانشجو محسوب می شود.
ماده 36:
دانشجویی که بخواهد از تحصیل منصرف شود باید درخواست انصراف خود را شخصاُ به اداره آموزش دانشگاه تسلیم نماید. این دانشجو مجاز است فقط برای یک بار در فاصله ی کماه از تاریخ درخواست تقاضای انصراف خود را پس بگیرد پس از انقضای این مهلت حکم انصراف از تحصیل وی صادر می شود و دانشجو پس از آن حق ادامه تحصیل در آن دوره را ندارد.
تبصره 1:
دانشجوی منصرف از تحصیل موظف است به کلیه تعهداتی که در دوران تحصیل سپرده است عمل کند.
تبصره 2:
تحصیل مجدد دانشجوی منصرف از تحصیل موکول به شرکت و قبولی در آزمون سراسری بر اساس ضوابط مربوط است.
مرخصی تحصیلی همسر دانشجوی بورسیه و همسر کارکنان دولت
ماده 37:
دانشجویی که به عنواان همسر یکی از کارکنان دولت یا همسر یکی از دانشجویان بورسیه به عنوان همراه به خارج از کشور اعزام می شود می توان دبا ارائه حکم مأموریت همسر و به تشخیص و تایید شورای آموزشی دانشگاه علاوه بر استفاد هاز میزان مرخصی استحقاقی در طول دوره تحصیل 0 تا 4 سال دیگر نیز از مرخصی تحصیلی بدون احتساب در سنوات بهره مند گردد.
فصل هشتم
انتقال
تعریف انتقال
ماده 38:
انتقال به معنی تغییر محل تحصیل دانشجو ا زیک دانشگاه به دانشگاه دیگر در همان رشته و همان مقطع تحصیلی است.
ماده 39:
انتقال دانشجو به هر یک از دانشگاههای تهران ممنوع است جز در موارد زیر:
1- شهادت، فوت یا معلول شدن سرپرست خانواده دانشجو، به طوری ک هوی به تشخیص مراجع قانونی به عنوان کفیل خانواده شناخته شود.
2- معلولیت مؤثر دانشجو به نحوی که به تشخیص شورای عالی پزشکی به طور مستقل قادر به ادامه زندگی نباشد.
3- ازدواج رسمی و دائمی دانشجوی دختر که محل تحصیل یا اشتغال شوهر در تهران باشد به تیید مراجع ذی ربط
تبصره1:
هر یک از موارد مذکور در این ماده باید بعد از قبولی دانشجو در دانشگاه صورت گرفته باشد.
تبصره 2:
برای کارمندان رسمی یا پیمانی دولت ارائه حکم اشتغال ضروری است و اگر شغل همسر آزاد است گواهی استغال و سکونت او در تهران باید به تایدد مراجع قانونی یا نیروی انتظامی رسیده باشد.
تبصره 3:
در موارد استثنایی که دانشگاه تشخیص می دهد چنانچه محل تحصیل وانشجوی دختر در تهران باشد و شوه راو نیز در شهرستان دانشجو باشد اگر رشته تحصیلی دختر در شهرستان (محل تحصیل شوهر) موجود نباشد، شوهر او می تواند به تهران منتقل شود.
تبصره 4:
به منظور توزیع دانشجویان انتقالی به تهران و جلوگیری از سرگردانی آنان در تعیین محل تحصیل کمیته ای در معاونت دانشجویی وزارتین فرهنگ و آموزش عالی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به نام کمیته انتقال تشکیل می شو داین کمیته می تواند برای پذیرش دانشجوی انتقالی در هر یک از دانشگاههای تهران سهمیه تعیین کرده و دانشجویان انتقالی را مطابق سهمیه جابجا کند.
ماده 40:
انتقال دانشجو از دانشگاها و مؤسسات آموزش عالی تهران به شهرستانها و از شهرستانها به یکدیگر در یک رشته و در یک مقطع به شرط موافقت دانشگاههای مبدأ و مقصد بلامانع است.
ماده 41:
انتقال از دوره های شبانه به روزانه از دانشگاه پیام نور به دانشگاههای حضوری (اعم از روزانه و شبانه) و از دانشگاههای غیر دولتی به دانشگاههای دولتی ممنوع است ولی انتقال به عکس آن با موافقت مبدأ و مقصد بلامانع است.
انتقال فرزندان اعضای هیأت علمی
ماده 42:
انتقال همسر و فرزندان اعضای هیأت علمی به محل اشتغال آنها طبق ضوابط ویژه صورت می گیرد. و این ضوابط توسط وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و تدوین و ابلاغ می شود.
انتقال دانشجویان ایرانی خارج از کشور
ماده 43:
انتقال دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی داخل مطابق آیین نامه ای صورت می یرد که در جلسه 229 مورخ 28/3/1374 شورای عالی برنامه ریزی تصویب و ابلاغ شده است. (ضمیمه 3)
ماده 44:
دانشجوی متقاضی انتقال باید درخواست انتقال خود را با ذکر مورد حداقل 6 هفته قبل از شروع نیمسال تحصیلی به اداره آموزش دانشگاه مبدأتسلیم نماید.
ماده 45:
دانشگاه مبدأ د رصورت موافق تبا انتقال موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته موافقت خود را همراه با درخواست دانشجو و ریز نمرات او به دانشگاه مقصد ارسال دارد.و دانشگاه مقصد مکلف است حداقل دو هفته قبل از شروع نام نویسی نظر خود را به دانشگاه مبدأ اعلام نماید.
تبصره:
در صورت موافق تبا انتقال کلیه سوابق دانشجو از دانشگاه مبدأ به دانشگاه مقصد ارسال و ارتباط دانشجو با دانشگاه مبدأ قطع می شود.
ماده 46:
در صورت انتقال فقط واحدهای گذرانده شده دانشجو که نمرات آنها 12 و یا بالاتر است پذیرفته می شود و پذیرفتن واحدهایی که نمره آنها کمتر از 12 است بر عهده دانشگاه مقصد است. در هر حال حذف احتمالی واحدهای درسی دانشجوی انتقالی در حدودی مجاز است که وی امکان گذراندن واحدهای باقیمانده خود را در طول مدت مجاز تحصیل داشته باشد.
تبصره:
تمام نمرات درسی دانشجو در دانشگاه مبدأ اعم از قبولی و یا ردی و سوابق آموزشی دانشجوی انتقالی از لحاظ مشروطی عیناً در کارنامه دانشجو ثبت و نمرات دروس پذیرفته شده فقط در محاسبه میانین کل او محسوب می شود.
ماده 47:
مدرک فراغت از تحصیل دانشجوی انتقالی توسط دانشگاه مقصد صادر می شود و در آن مدرک تعداد واحدهای گذرانده شده دانشجو و مجموع واحدها در دانشگاههای مبدأ و مقصد با ذکر میانگین نمرات آنها و سوابق تحصیلی دانشجو قید می شود.
ماده 48:
انتقال دانشجو در طول مدت تحصیل در هر مقطع تحصیلی فقط یک بار مجاز است.
فصل نهم
دانشجوی مهمان
ماده 49:
در مواردی که دانشجو به طور موقت ناگزیر به تغییر محل تحصیل خود باشد، می تواند با موافقت دانشگاههای مبدأ و مقصد به عنوان دانشجوی مهمان به طور موقت برای مدت معین محل تحصیل خود را تغییر دهد.
ماده 50:
مهمان شدن دانشجو در یک دانشگاه مشروط بر این است که دانشجو حداقل یک نیمسال تحصیلی خود را در دانشگاه مبدأ گذرانده باشد.
ماده 51:
مهمان شدن دانشجو در یک دانشگاه برای گذراندن یک یا چند درس به صورت تک درس با نظر دانشگاه مبدأ و موافقت دانشگاه مقصد بلامانع است.
ماده 52:
هر دانشجو در هر رشته می تواند حداکثر یک نیمسال در دوره کاردانی، یا دو نیمسال در دوره کارشناسی در یک دانشگاه به طور تمام وقت به صورت مهمان تحصیل کند. در هر حال نباید تعداد دروسی را کهد انشجو به صورت مهمان (چه به صورت تمام وقت و چه به صورت تک درس) در یک یا چند دانشگاه گذرانده است از 40 درصد کل واحدهای دوره تجاوز کند.
تبصره:
انتخاب واحد دانشجو چه به صورت تک درس و چه به صورت تمام وقت باید بااطلاع گروه آموزشی دانشگاه مبدأ و طبق شرایط دانشگاه مقصد باشد.
ماده 53:
واحدهایی را که دانشجوی مهمان در یک دانشگاه می گذراند عیناً در کارنامه و در دانشگاه مبدأ ثبت می شود و نمرات آنها در محاسبات میانگین نیمسال و میانگین کل او منظور خواهد شد.
ماده 54:
مدرک فراغت از تحصیل دانشجوی مهمان در هر صورت توسط دانشگاه مبدأ صادر می شود.
فصل دهم
تغییر رشته
ماده 55:
دانشجو در طول دوران تحصیل در مقطع کاردانی و کارشناسی می توان دبا داشتن شرایط زیر و موافقت گروه آموزشی ذی ربط ا زیک رشته به رشته دیگر در یک گروه آزمایشی و همان دانشگاه تغییر رشته دهد:
1- ادامه حصیل متقاضی در رشته قبلی از نظر مقررات آموزشی بلامانع باشد.
2- حداقل 6/1 و حداکثر 3/2 واحدهای دوره را گذرانده باشد.
3- نمره آزمون ورودی متقاضی از نمره آزمون پایین ترین فرد پذیرفته شده در سهمیه و رشته مورد تقاضا در همان سال کمتر نباشد.
4- با توجه به حداکثر مدت مجاز تحصیل امکان گذراندن واحدهای درسی موردنیاز در رشته جدید را داشته باشد.
تبصره 1:
تغییر رشته دانشجویانی که به دستگاههای اجرایی خاص تعهد دارند، با رعایت کلیه شرایط این ماده و اعلام موافقت دستگاه اجرایی ذی ربط امکان پذیر است.
تبصره 2:
تغییر رشته به رشته هایی که در ضوابط گزینش آنها شرایط خاص پیش بینی شده است موکول به احراز شرایط مربوط است.
تبصره 3:
دانشجو در هر یک از مقاطع تحصیلی تنها یک بار می تواند تغییر رشته دهد.
ماده 56:
تغییر رشته در مقاطع تحصیلی هم سطح صورت می گیرد در غیر این صورت فقط از مقطع بالاتر به مقطع پایین تر امکان پذیر است.
ماده 57:
در صوتر موافق تبا تقاضای تغییر رشته دانشجو موظف است در اولین فرصت در رشته جدید نام نویسی کند و پس از نام نویسی دانشجو حق بازگشت به رشته قبلی را ندارد.
تبصره:
اقدام نکردن دانشجو به نام نویسی در رشته جدید در وقت معین به منزله انصراف از تغییر رشته تلقی می شود و حق تغییر ررشته تا پایان دوره ازو ی سلب می شود.
ماده 58:
دروسی که دانشجو در رشته قبلی گذرانده است در گروه آموزشی رشته جدید بررسی و معادل سازی می شود و فقط دروسی ازو ی پذیرفته می شو دکه به تشخیص گروه آموزشی با دروس رشته جدید اشتراک محتوایی داشته باشد و نمره هر یک از آن دروس نیز از 12 کمتر نباشد.
تبصره 1:
دروس پذیرفته شده در کارنامه دانشجو ثبت و نمرات آنها در محاسبه میانگین کل منظور می شود ولی نمرات دروس پذیرفته نشده بدون احتساب در میانگین در کارنامه دانشجو باقی می ماند در این حال چنانچه میانگین کل واحدهای پذیرفته نشده او کمتر از 12 باشد جمعاً به عنوان یک نیمسال مشروطی برای دانشجو در رشته جدید منظور می شود.
تبصره 2:
در صورتی که تعداد واحدهای دروس پذیرفته نشده دانشجو در حدی باشد که امکان گذراندن واحدهای مورد نیاز رشته جدید را در طول مدت مجاز تحصیل از وی سلب کند با تقاضای تغییر رشته او موافقت نمی شود.
تغییر رشته الزامی
ماده 59:
چنانچه دانشجو به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه در دوران تحصیل دچار بیماری یا سانحه ای گردد که توانایی ادامه تحصیل در آن رشته و یا امکان بهره گیری از کارایی حاصل از آن طبق جداول نقص عضو از دست بدهد می توان دبا رعایت سایر مقررات به رشته دیگری متناسب با رشته خود در همان گروه آزمایشی ک هاز لحاظ نمره آزمون ورودی نزدیکترین نمره را دارد تغییر رشته دهد در این حال دانشجو از رعایت شرایط موضوع ماده 55 (باستثنای بند 1) و ماده 57 معاف خواهد بود.
تبصره:
در مواردی که دانشجو به دلایل نقص عضو و بیماری توانایی ادامه تحصیل در هیچ یک از رشته های گروه آزمایشی مربوط را نداشته باشد کمیسیون آموزشی دانشگاه پس از بررسی کامل مسأله نسبت هب تغییر رشته دانشجو به رشته ای در گروه آزمایشی دیگر تصمیم می گیرد.
ماده 60:
دانشجویان دوره دکتری پزشکی عمومی دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی یا دوره های کارشناسی ارشد پیوسته که به دلایلی از تحصیل در دوره مربوط منع شده اند در صورتی که حداقل واحدهای معادل دوره کاردانی یا کارشناسی را گذرانده باشند با تصویب شورای آموزشی دانشگاه و با احتساب واحدهایی که گذرانده اند می توانند به یکی از رشته های گروه پزشکی یا یکی از رشته های مرتبط با آن در گروه دیگر در مقاطع کاردانی یا کارشناسی تغیییر رشته دهند و پس از تطبیق واحدهای گذرانده شده در رشته جدید به ادامه تحصیل بپردازند.
تبصره:
در صورتی که دانشگاه مبدأ فاقد رشته تناسب برای تغییر رشته این گونه دانشجویان باشد شورای آموزشی دانشگاه نظر خود را دایر بر تغییر رشته دانشجو حسب مورد به معاونت آموزشی وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام می کند تا دانشجو را در یکی از دانشگاههای دیگر جابجا نمایند.
ماده 61:
متقاضی تغییر رشته باید درخواست خود را همراه مدارک لازم حداقل 6 هفته پیش از شروع نیمسال تحصیلی به اداره آموزش دانشگاه در محل تحصیل خود تسلیم نماید.
ماده 62:
تغییر رشته از مقطع کارشناسی به مقطع کاردانی بلامانع است. در این حال برای این گونه دانشجویان حداکثر مدت مجاز تحصیل بر مبنای دوره کاردانی محاسبه و به ازای هر 20 واحد پذیرفته شده از دانشجو یک نیمسال از طول تحصیل وی کاسته می شود.
فصل یازدهم
پذیرش واحدهای درسی
ماده 63:
معادل سازی و پذیرش دروسی که قبول شدگان آزمون سراسری قبلاً در دانشگاهها یا دیگر مقاطع تحصیلی گذرانده اندب ا رعایت شرایطی به شرح زیر مجاز است:
1- دانشجو با توجه به سوابق تحصیلی خود مجاز به شرکت در آزمون ورودی رشته جدید باشد.
2- دانشگاه قبلی و مدرک تحصیلی آن مورد تأیید وزارت فرهنگ و آموزش عالی یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد.
3- تحصیل دانشجو در دانشگاه قبلی مطابق برنامه مصوب شورای عالی برنامه ریزی باشد.
4- محتوای آموزشی دروس گذرانده شده دانشجو با دروس رشته جدید به تشخیص گروه آموزشی اشتراک محتوایی داشته و نمره هر یک از دروس از 12 کمتر نباشد.
تبصره 1:
معادل سازی و پذیرفتن دروس توسط گروههای آموزشی ذی ربط در دانشگاه پذیرنده انجام می شود.
تبصره 2:
نمرات دروس پذیرفته شده از دانشجو در محاسبه میانگین نیمسال محسوب نمی شود ولی در محاسبه میانگین کل دانشجو محسوب خواهدش د.
تبصره 3:
به ازاء هر 20 واحد از دروس پذیرفته شده دانشجو یک نیمسال تحصیلی از حداکثر مدت مجاز تحصیل وی کاسته می شود.
فصل دوازدهم
فراغت از تحصیل
ماده 64:
دانشجویی که کلیه واحدهای درسی یکی از دوره های کاردانی ، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوتسه را طبق برنامه مصوب و بر اساس مقررات این آیین نام هبا موفقیت گذرانده باشد فارغ التحصیل آن دروه شناخته می شود.
تبصره 1:
تاریخ فراغت از تحصیل روزی است که آخرین نمره درسی دانشجو توسط ستاد به اداره آموزش دانشکده یا دانشگاه تحویل می شود.
تبصره2:
با توجه به تبصره 1 و رعایت دقیق ماده 24 ضرورت دارد هر دانشگاه در هر نیمسال زمان خاصی را برای اعلام فراغت از تحصیل دانشجویان تعیین و مقدمات آن را فراهم سازد.
ماده 65:
میانگین کل نمرات دانشجو در پایان دوره تحصیل باید حداقل 12 باشد و در رشته تحصیلی خود حسب مورد مدرک کاردانی یا کارشناسی دریافت کند. در صورتی که میانگین نمرات دانشجو از 12 کمتر باشدچنانچه از نظر طول تحصیل مانعی نداشته باشد می توان د حداکثر تا 20 واحد درسی از درسهایی را که با نمره کمتر از 12 قبول شده است در یک نیمسال تحصیلی ( در دوره کاردانی) و 2 نیمسال تحصیلی (در دوره کارشناسی) مجدداً امنتخاب و آن درس را تکرار کند و میانگین کل خود راجبران نماید.
در این صورت نمرات دروس تکراری علاوه بر نمرات قبلی در کارنامه دانشجو ثبت و در محاسبه میانگین کل نمرات او محسوب می شود.
تبصره 1:
دانشجویی که نتواند یا نخواهد از مقررات مذکور در این ماده استفاده کند یا علی رغم استفاده از آن نتواند کمبود میانگین کل نمرات خود راج بران نماید در وصرتی که مقطع تحصیلی او کاردانی است از تحصیل محروم و اخراج می شود و در صورتی که در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد پیوسته باشد بر اساس ماده 30 و تبصره آن می تواند به اخذ مدرک مقطع تحصیلی پایین تر فارغ التحصیل شود.
تبصره 2:
دانشجویان دوره دکتری عمومی داروسازی و کارشناسی ارشد پیوسته سایر رشته هاک ه بیش از 135 واحد دروسی دوره راب ا حداقل میانگین نمرات 12 گذرانده باشند می توانند حسب درخواست خود با مدرک کارشناسی در رشته داروسازی یا رشته مربوط فارغ التحصیل شوند.
ماده 66:
این آیین نامه در 12 فصل و 66 ماده و 48 تبصره در جلسات 316 الی 339 شورای عالی برنامه ریزی مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام در جلسه 339 مورخ 14/2/1376 به تصویب نهایی رسید و از تاریخ تصویب برای آن دسته از دانشجویانی ک هاز سال تحصیلی 77-1376 وارد دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی می شوند لازم الاجرا است و از این تاریخ به بعد تمام آیین نامه ها ، بخشنامه ها و دستورالعملهای مغایر با آن برای این قبیل دانشجویان لغو می شود